Toga

Etrüsk kökenli bir giysi olan ve Romalıların ulusal giysisi sayılan “toga”nın Romalı olmayanlar, özgür olmayanlar ve alt tabakadan insanlar tarafından giyilmesine izin verilmezdi.

Bir erkek giysisi olan Toga, Yunanlıların khimationu ile eşdeğerdir. Khimationdan farklı olarak Roma togası yarım daire biçiminde bir kesime sahiptir. Genellikle beyaz renkli olan ve yünden yapılan toganın boyutları Augustus Dönemi’nden itibaren büyümüş buna bağlı olarak da giyiliş tarzı yani vücuda sarılma biçimi değişmiştir. M.S. I. yy. sonu ve II. yy. başında yaklaşık 5 m.lik boyuta ulaşmış ve birinin yardımı olmadan giyilemez duruma gelmiştir.

Toganın tahmini ölçüleri

Toga, M.Ö. II. yy. a kadar baldırın altı kısmına kadar uzanan bir tunika üzerine giyilirdi ve alt kenarında “sinus” denilen yuvarlak bir kıvrıma sahipti. Nitekim toganın klasik formu sağ omuzdan inip sağ kolun dış kenarı üzerinden geçerek sağ dize sarkan “sinus”, buradan yukarıya doğru sağ koltuk altından sol omuza uzanan “balteus” ile onun üzerinden aşağı doğru sarkan kabarık kıvrım “umbo”dan oluşurdu.
III. yy. başında sinus daha da uzar. Traianus, Hadrianus Dönemi’nde umbo kaybolur. Severuslar Dönemi’nden başlayarak göğüs üzerinde çapraz olarak gerilmiş bir kumaş parçası olan “contabulatio” yer alır.

Toganın kuşanımı

Togayı kendine özgü görünümü ile kuşanmak ve kıvrımların doğru olarak düzenlenmesi için uzun zaman ve emeğe gerek vardı. Bu nedenle İmparatorluk Dönemi’nden itibaren toga, yalnızca resmi günler ile bayramlarda giyilir olmuş, zamanla kullanımı azalmış, yerini Yunan khimationuna benzer “pallium” almıştır.

Toga Türleri

Toga virilis (toga alba, toga pura), yetişkin erkekler tarafından giyilen, boyasız kırık beyaz renkli yünden yapılan sade toga türüne denir.

Toga praetexta, dış kenarlarında renkli bant bulunan, varlıklı kesimin çocukları, senatörler ve yüksek dereceli memurlar tarafından kullanılırdı.

Toga pulla, yas tutanlar tarafından giyilen ve koyu renkli yünden yapılan bir toga türüydü. Kimi zaman protesto amacıyla da kullanılırdı.

Toga candida, resmi görevlere aday olanlar tarafından giyilen ve kireç taşı ile yapay olarak beyazlatılmış bir toga türüydü.

Toga picta, altın işlemeli ve mor renkli olan bu toga türü, imparatorlar ve zafer alayları sırasında muzaffer generaller tarafından giyilirdi.

Toga Praetexta

Kaynakça:

Blanck, H., Eski Yunan ve Roma’da Yaşam, Arion Yayınevi, İstanbul 1999.

Türkoğlu, S., Tarih Boyunca Anadolu’da Giyim Kuşam, İstanbul 2002.

Roman Clothing Part I

Roman Dress

The Romans / Life / Dress

The Toga by Sextilli

Wikipedia / Toga

About The Author

vinifera

See author's posts