Bunlar Kylix formunun ayaksız ya da alçak halka kaideli örnekleridir. En erken örnekler İ.Ö. 5.yy 2. yarısına aittir. Eserlerin çoğunluğu İ.Ö. 5. yy son çeyreğidir. İ.Ö. 4. yy ikinci yarısında devam eden form kısa ayaklı, sığ gövdelidir. Ayaksız birçok örneği de vardır. Arkaik dönemde nadir olarak görülür. İlk örnekler sığdır, genellikle içbükey ve ilave ağızlıdır.
İ.Ö. 5. yy 3. çeyreğinde düz dudaklı örnekler daha popülerdir. Form kazıma ve baskı bezeme ile birlikte İ.Ö. 5. yy 2. yarısında yükselişe geçer. İ.Ö. 4. yy sonrasında üretim azalır. Cup Kantharos ve Kantharos bu formun yerini alır. Form ilk olarak dışta düz dudaklı, içte ise çıkıntılı dudaklı ve sığ gövdelidir. Kulplar gövdenin alt kısmına bitişiktir ve dudağın biraz üstüne kadar yükselir. Gövde içinde yer alan çıkıntı daha sonraları ince cidarlı kaplarda rezerve bir yiv olarak devam eder. Ayak yere oturan alt kısım ve kaide-gövdeyi birleştiren boyun yani üst kısım olmak üzere iki bölümden oluşur. Alt parça üst parçadan daha geniştir ve dış yüzünde bulunan bir yivden dolayı ikiye ayrılır. Oturma yüzeyi düzdür, Boynun iç yüzü ve kaide tek bir dışbükey kavis ile yükselir. Formun gelişimi detaylarda takip edilebilir. Kalın cidarlı örnekler kısa bir süre sonra yok olur, geç dönemlerde kap daha ince cidarlı ve kırılgandır. Kapların inceliği onları kırılmaya müsait hale getirir. Form alçak ve genişten yüksek ve dara doğru bir gelişim gösterir. Bu Stemless için normal gelişmenin tersi bir durumdur, ancak İ.Ö. 4. yüzyılda gelişen diğer formlar ile uyumludur. En geç örneklerde bazen kabın içyüzünde yer alan çıkıntı yapılmaz. Geç örneklerde kulplar daha da yükselir ve dudağın üstüne çıkar, uçta keskin dönüş yapar.
Hazırlayan: Rabia Aktaş
Kaynakça:
Brian A. SParkes, Lucy Talcott, The Athenian Agora, Vol. XII, Black and Plain Pottery of the 6th,5th, and 4th Centuries B.C., New Jersey, 1970.
Susan I. Rotroff, The Athenian Agora, Vol. XXIX, Hellenistik Pottery, Athenian and İmported wheelmade Table Ware and related Materia, New Jersey, 1997.
