İlk kez 1990 yılında Çorum’da düzenlenen ve üç yılda bir yapılan uluslararası Hititoloji Kongresi’nin yedincisi yarından itibaren yine Çorum’da başlıyor. Pavia (İtalya), Würzberg (Almanya) ve Roma’nın birer kez ev sahipliği yaptığı kongreye Çorum bu yıl dördüncü kez ev sahipliği yapıyor. 2006 yılında Çorum’da kurulan Hitit Üniversitesi bu kongreleri yürütme görevini de üstlendi. Hitit başkenti Hattuşa’nın bulunduğu Çorum’da bir Hitit Üniversitesi kurulması ve Hititoloji kongrelerini bu üniversitenin yürütmesi son derecede doğru bir yaklaşım. Ne var ki bu üniversite henüz Hititoloji alanında bir fakülteye sahip değil. Oysa burada üniversitenin adına yakışır bir Hititoloji Fakültesi kurulması gerekiyor. Umarım bir an önce üniversite adına yakışır bölümlere kavuşur ve Çorum, üzerinde oturduğu bu tarih hazinesini inceleyip yorumlayacak araştırmacılar yetiştirir.
Yedinci Hititoloji Kongresi’ne Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Hititoloji Bölümü Başkanı Profesör Dr. Aygül Süel başkanlık ediyor. Aygül Süel, aynı zamanda Çorum Ortaköy’de bulunan Hitit kenti Şapinuva’nın kazı heyeti başkanı. Bundan yedi yıl önce ben de Şapinuva kazısına katılmıştım. Çok önemli bir kent ve birçok önemli kalıntı ve belge çıkıyor kazılarda. Bu yılki kongre Çorum’da Anitta Otel’de yapılacak. Anitta Otel, geçen yıllarda üç yıldızlı bir oteldi. Hemen otelin yanında yeni bir inşaata giriştiler ve beş yıldızlı yeni bir otel yaptılar. Otelin toplantı salonları Hattuşili, Muwatalli gibi Hitit krallarının adlarını taşıyor. Ben de ilk kez bu yıl Metro grubunun Hitit Mutfağı kitabının tanıtımı toplantısı için gittiğimde otelin yeni halini gördüm. Yabancı misafirlerin çoğu otelin bu yeni halini ilk kez görecekler ve sanırım çok beğenecekler.
Kongreye Hititoloji ve arkeolojinin Türk ve yabancı tanınmış isimleri katılıyor. Sunulacak olan bildiriler ve tartışma konuları son derecede zengin ve yaygın bir alanı kapsıyor. Kongre sonunda yayımlanan ve sunulan bildirilerden oluşan kitaplar dünya çapında ses getiriyor ve Türkiye için çok önemli bir tanıtım sağlıyor. Bu kitabın yayımlanmasına destek olmak isteyenlere burada bir duyuru yapmış olayım.
Michelle Moran’ın çok satan kitabı Nefertiti Türkçe olarak Remzi Kitabevi tarafından yayımlandı. Nefertiti o kadar ünlü ki bugün onun kocasının firavun Akhenaton olduğunu bilenlerin sayısı Nefertititi’yi bilenlerden daha az. Roman, Mısır kraliçesi Nefertiti’yi kızkardeşi Mutnojmet’in ağzından anlatıyor. Nefertiti’nin kimliği konusunda çeşitli kuramlar var. Moran’ın romanında izlediği kurguya göre Nefertiti, vezir Ay’ın kızı. Vezir Ay’ın kızkardeşi yani Nefertiti’nin halası Tiy de Akhenaton’un babasının, yani önceki firavun III. Amenhotep’in karısı. Akhenaton, karısı Nefertititi kendisinden daha ünlü olmasına karşın Mısır’ın en önemli firavunlarından birisi. Akhenaton, Amon rahiplerinin güçlerini ve paralarını ellerinden alarak din değiştiren ve tek tanrı düşüncesini resmiyete geçiren kral. Adını tarihe yazdırmak için yapıyor bunları. Ama yaptıklarıyla o kadar nefret çekiyor ki eski dine bağlı halk arasında adı sapkın firavuna çıkıyor ve öldükten sonra yaptığı şeyler yakılıp, yıkılmakla kalmıyor, adı da tarih kayıtlarından siliniyor. Adını tarihe yazdırmak isterken tarihten silinmek ilginç bir çelişki olsa gerek. Akhenaton yeni dini kurmakla uğraşırken Hitit kralı Şuppiluliuma da Mısır topraklarında ilerliyor. Sonradan Mısır firavunu II. Ramses’in yeniden ele geçirmeye uğraştığı ve uğrunda savaşa giriştiği Kadeş kenti de bu sıralarda Hititlere geçiyor. Mısır’a gidecek turistlerden Akhenaton ve Nefertiti’yi merak edenlerin Kahire Müzesi’nin giriş katındaki 3 numaralı galeriye mutlaka uğramalarını öneriyorum.
Yedinci Hititoloji Kongresi’ne Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Hititoloji Bölümü Başkanı Profesör Dr. Aygül Süel başkanlık ediyor. Aygül Süel, aynı zamanda Çorum Ortaköy’de bulunan Hitit kenti Şapinuva’nın kazı heyeti başkanı. Bundan yedi yıl önce ben de Şapinuva kazısına katılmıştım. Çok önemli bir kent ve birçok önemli kalıntı ve belge çıkıyor kazılarda. Bu yılki kongre Çorum’da Anitta Otel’de yapılacak. Anitta Otel, geçen yıllarda üç yıldızlı bir oteldi. Hemen otelin yanında yeni bir inşaata giriştiler ve beş yıldızlı yeni bir otel yaptılar. Otelin toplantı salonları Hattuşili, Muwatalli gibi Hitit krallarının adlarını taşıyor. Ben de ilk kez bu yıl Metro grubunun Hitit Mutfağı kitabının tanıtımı toplantısı için gittiğimde otelin yeni halini gördüm. Yabancı misafirlerin çoğu otelin bu yeni halini ilk kez görecekler ve sanırım çok beğenecekler.
Kongreye Hititoloji ve arkeolojinin Türk ve yabancı tanınmış isimleri katılıyor. Sunulacak olan bildiriler ve tartışma konuları son derecede zengin ve yaygın bir alanı kapsıyor. Kongre sonunda yayımlanan ve sunulan bildirilerden oluşan kitaplar dünya çapında ses getiriyor ve Türkiye için çok önemli bir tanıtım sağlıyor. Bu kitabın yayımlanmasına destek olmak isteyenlere burada bir duyuru yapmış olayım.
Michelle Moran’ın çok satan kitabı Nefertiti Türkçe olarak Remzi Kitabevi tarafından yayımlandı. Nefertiti o kadar ünlü ki bugün onun kocasının firavun Akhenaton olduğunu bilenlerin sayısı Nefertititi’yi bilenlerden daha az. Roman, Mısır kraliçesi Nefertiti’yi kızkardeşi Mutnojmet’in ağzından anlatıyor. Nefertiti’nin kimliği konusunda çeşitli kuramlar var. Moran’ın romanında izlediği kurguya göre Nefertiti, vezir Ay’ın kızı. Vezir Ay’ın kızkardeşi yani Nefertiti’nin halası Tiy de Akhenaton’un babasının, yani önceki firavun III. Amenhotep’in karısı. Akhenaton, karısı Nefertititi kendisinden daha ünlü olmasına karşın Mısır’ın en önemli firavunlarından birisi. Akhenaton, Amon rahiplerinin güçlerini ve paralarını ellerinden alarak din değiştiren ve tek tanrı düşüncesini resmiyete geçiren kral. Adını tarihe yazdırmak için yapıyor bunları. Ama yaptıklarıyla o kadar nefret çekiyor ki eski dine bağlı halk arasında adı sapkın firavuna çıkıyor ve öldükten sonra yaptığı şeyler yakılıp, yıkılmakla kalmıyor, adı da tarih kayıtlarından siliniyor. Adını tarihe yazdırmak isterken tarihten silinmek ilginç bir çelişki olsa gerek. Akhenaton yeni dini kurmakla uğraşırken Hitit kralı Şuppiluliuma da Mısır topraklarında ilerliyor. Sonradan Mısır firavunu II. Ramses’in yeniden ele geçirmeye uğraştığı ve uğrunda savaşa giriştiği Kadeş kenti de bu sıralarda Hititlere geçiyor. Mısır’a gidecek turistlerden Akhenaton ve Nefertiti’yi merak edenlerin Kahire Müzesi’nin giriş katındaki 3 numaralı galeriye mutlaka uğramalarını öneriyorum.
[hr]
24/08/2008, Radikal