Tarihe Saygısızlık - Mahfi EĞİLMEZ
Gönderilme zamanı: 15:11 26-Nisan-2008
Geç Hitit kent krallıkları döneminden kalan ve yaklaşık olarak M.Ö. 730'lara tarihlenen İvriz Kaya Anıtı 4.20 m.x2.40 m. boyutlarındadır. Kaya zemin üzerine kabartma tekniğiyle yapılmış anıtta Kral Warpalavas'a Tanrı Tarhundas tarafından üzüm salkımı ve buğday başağı verilişi gösterilmektedir. Tanrı Tarhundas'ın Kral Warpalavas'a verdiği üzüm ve buğday bereketi simgeler. Tanrının yüz kısmının önünde ve kralın arkasında Hitit hiyeroglif yazısıyla şunlar yazılı: "Ben egemen ve kahraman Kral Warpalavas, sarayda bir prens iken bu asmaları diktim, Tarhundas onlara bereket ve bolluk versin."
Anadolu Ajansı'nın 7 Ocak tarihli haberinde Hititlerden kalma İvriz Kaya Anıtı'nın bakımsızlık ve ilgisizlikten yok olma tehlikesi yaşadığı yer alıyordu. İvriz Kaya Anıtı'nın çevresi birinci derece doğal sit alanı, yakın çevresi de İvriz Çayı boyunca ikinci derece doğal sit alanı ilan edilmiş. 2700 yıllık bu olağanüstü kaya kabartması anıtta doğal tahribat nedeniyle derin çatlaklar oluşmaya başladığı haberin en önemli ayrıntılarından birisiydi. Yağmur ve kar sularının biriktiği bu çatlaklar, donan suyun erimesiyle giderek genişlemeye başlamış. Ereğli Müze Müdürlüğü'nün uyardığı Konya Kültür Müdürlüğü önlem almak için harekete geçmiş. Anıtlar ve Röleve Müdürlüğü mimarlarının incelediği anıtın, kar, yağmur suları ve dış etkenlerden korunması için bir beton şemsiye ile kapatılması ve çevre düzenlemesi ile anıtın tabanına akan gölet sularının izolasyonunun yapılmasına karar verilmiş. Ne var ki yine haberden anlaşıldığı kadarıyla kabartmanın yer aldığı arazinin mülkiyetinin ait olduğu TEAŞ, anıtın korunması için yapılan işbirliği çağrılarına yanıt vermemiş.
Aramlar ve Fenikelilerin güneyden gelip Kuzey Mezopotamya'ya yayılmaları sonucu, Hitit sanatına bu kavimlerin sanatına ilişkin öğeler de egemen olmaya başlamış. İvriz Kaya Kabartması, Geç Hitit döneminin, Aram ve Fenike etkisi altında yapılmış en önemli eserleri arasında sayılıyor. Her yıl yüzlerce turist anıtı görmek için geliyor.
Anadolu Ajansı'nın haberinden sonra İvriz Kaya Anıtı ile ilgili başka bazı haberler de yer aldı gazetelerde. Yayımlanan fotoğraflardan anlaşıldığı kadarıyla kabartmadaki figürler hedef olarak kullanılmak suretiyle kurşunlanmış. Figürlerin burunları, kulakları tabanca kurşunlarıyla parçalanmış. Yani yalnızca doğa değil anıtı yıpratan. Tarihe karşı ilgisizliğimiz bilinen bir şey. Buna fazlaca diyecek bir şeyim yok. Ama tarihe karşı saygısızlığımız çok can sıkıcı. 2700 yıllık bu esere sahip çıkamıyoruz. Sahip çıkmak ne kelime onu nişan tahtası haline getiriyoruz. Ondan sonra da kalkmış Berlin'den iade edilmeyen Hitit Aslanı'nı geri istiyoruz. Ne yapacağız o aslanı? İvriz Kaya Kabartması'nı hedef olarak kullanmaktan bıktık da şimdi o aslanı mı kurşunlayacağız?
Milyonlarca dolarlık turizm gelirinin temel dayanağını oluşturan tarihsel mirasına sahip çıkamayan bir ülkenin alacaklarına sahip çıkamaması, bırakın sahip çıkmayı bu alacağın var olup olmadığını merak etmemesi şaşırtıcı olmamalı aslında.
16/01/2003, Radikal
Ha insanı nişan almışsın ha kabartmasını. Ne fark ediyo ! Bunları cinayetten içeri alıcaksın
Anadolu Ajansı'nın 7 Ocak tarihli haberinde Hititlerden kalma İvriz Kaya Anıtı'nın bakımsızlık ve ilgisizlikten yok olma tehlikesi yaşadığı yer alıyordu. İvriz Kaya Anıtı'nın çevresi birinci derece doğal sit alanı, yakın çevresi de İvriz Çayı boyunca ikinci derece doğal sit alanı ilan edilmiş. 2700 yıllık bu olağanüstü kaya kabartması anıtta doğal tahribat nedeniyle derin çatlaklar oluşmaya başladığı haberin en önemli ayrıntılarından birisiydi. Yağmur ve kar sularının biriktiği bu çatlaklar, donan suyun erimesiyle giderek genişlemeye başlamış. Ereğli Müze Müdürlüğü'nün uyardığı Konya Kültür Müdürlüğü önlem almak için harekete geçmiş. Anıtlar ve Röleve Müdürlüğü mimarlarının incelediği anıtın, kar, yağmur suları ve dış etkenlerden korunması için bir beton şemsiye ile kapatılması ve çevre düzenlemesi ile anıtın tabanına akan gölet sularının izolasyonunun yapılmasına karar verilmiş. Ne var ki yine haberden anlaşıldığı kadarıyla kabartmanın yer aldığı arazinin mülkiyetinin ait olduğu TEAŞ, anıtın korunması için yapılan işbirliği çağrılarına yanıt vermemiş.
Aramlar ve Fenikelilerin güneyden gelip Kuzey Mezopotamya'ya yayılmaları sonucu, Hitit sanatına bu kavimlerin sanatına ilişkin öğeler de egemen olmaya başlamış. İvriz Kaya Kabartması, Geç Hitit döneminin, Aram ve Fenike etkisi altında yapılmış en önemli eserleri arasında sayılıyor. Her yıl yüzlerce turist anıtı görmek için geliyor.
Anadolu Ajansı'nın haberinden sonra İvriz Kaya Anıtı ile ilgili başka bazı haberler de yer aldı gazetelerde. Yayımlanan fotoğraflardan anlaşıldığı kadarıyla kabartmadaki figürler hedef olarak kullanılmak suretiyle kurşunlanmış. Figürlerin burunları, kulakları tabanca kurşunlarıyla parçalanmış. Yani yalnızca doğa değil anıtı yıpratan. Tarihe karşı ilgisizliğimiz bilinen bir şey. Buna fazlaca diyecek bir şeyim yok. Ama tarihe karşı saygısızlığımız çok can sıkıcı. 2700 yıllık bu esere sahip çıkamıyoruz. Sahip çıkmak ne kelime onu nişan tahtası haline getiriyoruz. Ondan sonra da kalkmış Berlin'den iade edilmeyen Hitit Aslanı'nı geri istiyoruz. Ne yapacağız o aslanı? İvriz Kaya Kabartması'nı hedef olarak kullanmaktan bıktık da şimdi o aslanı mı kurşunlayacağız?
Milyonlarca dolarlık turizm gelirinin temel dayanağını oluşturan tarihsel mirasına sahip çıkamayan bir ülkenin alacaklarına sahip çıkamaması, bırakın sahip çıkmayı bu alacağın var olup olmadığını merak etmemesi şaşırtıcı olmamalı aslında.
16/01/2003, Radikal
Ondan sonra da kalkmış Berlin'den iade edilmeyen Hitit Aslanı'nı geri istiyoruz. Ne yapacağız o aslanı? İvriz Kaya Kabartması'nı hedef olarak kullanmaktan bıktık da şimdi o aslanı mı kurşunlayacağız?
Ha insanı nişan almışsın ha kabartmasını. Ne fark ediyo ! Bunları cinayetten içeri alıcaksın