Manisa’nın Salihli İlçesi’ne bağlı Tekelioğlu Köyü’nde, ABD’nin Boston Üniversitesi’nden gelen 18 kişilik ekibin, 6 yıldır yaptığı yüzey araştırmasında Truva’nın çağdaşı ve dört kat daha büyüğü olduğu ileri sürülen surlarla çevrili bir yerleşim yeri tespit edildi.
Christopher H. Roosevelt ve Christina Luke başkanlığındaki ekip, uydu fotoğraflarından yer tespitiyle yola çıkarak, dağ, tepe gezip detayları araştırarak çok önemli tarihi bulgulara ulaştı. Ödenek yokluğu nedeniyle henüz kazılara başlayamayan ekipten Christopher H. Roosevelt, 6 yıldır yaptıkları çalışmalar hakkında bilgi verdi. Roosevelt, Salihi’ye 20 kilometre uzaklıktaki, Marmara Gölü’nün çevresinde tarlaları gezip, inceleyerek ne olduğunu öğrenmeye çalıştıklarını belirterek, “İlkçağlardan günümüze kadar medeniyetleri araştırıyoruz. ‘Eski çağlarda arazi nasıl kullanılıyordu? Gölün büyüklüğü ne kadardı? Anadolu ile bağlantısı nasıl sağlanıyordu? Hangi şehirlerle ticaret vardı?’ gibi sorulara cevap bulmaya çalışıyoruz. Bugüne kadar elde ettiğimiz en önemli bilgi, bu bölgenin ilkçağlarda Paleolitik Dönem’de de kullanıldığını belgelemek oldu. Yeni bilgi, burada M.Ö. 2 bin yılına ait yerleşim ağının olduğu şeklinde” dedi.
Hitit Dönemi’ne ait bulgulardan yola çıkarak, buranın Lidya Krallığı’ndan önce gelen ilk uygarlık olduğunu tahmin ettiklerini kaydeden Christopher H. Roosevelt, şunları söyledi:
“Hititler’in arşivine göre, bu uygarlık Seha Nehri Ülkesi olarak biliniyor. Bu bilgileri çivi yazılı tabletler olan Hitit belgelerinden öğreniyoruz. Seha Nehri Ülkesi’nin başkentinin Marmara Gölü kenarında olduğunu tahmin ediyoruz. Kalesi 86 dönüm alanı kapsıyor. Bu kadar büyük bir kale Batı Anadolu’da bilinmiyor. Kalenin etrafında Marmara Gölü’nün batısında ayrıca alçak yerleşim olarak tanımlayabileceğimiz 75 hektarlık bir alan bulunuyor. Buranın, çağdaşı Truva’nın kalesinin dört katı olduğunu söylersek, önemini vurgulamış oluruz sanırım. Üstelik sadece bu kale değil. Yakınlarda üç tane daha sur duvarlı yerleşim yeri tespit ettik. Onlardan biri Truva’nın iki katı büyüklüğünde.”
TÜMÜLÜSLERDEKİ TALANI DA BELGELİYORLAR
Çalışmalar sırasında, Lidya Dönemi’ne ait, kralların ve önemli kişilerin gömüldüğü tümülüsleri de incelediklerini belirten Roosevelt, “Tümülüsler arasında Paleolitik Dönem’e ait yerleşimler tespit ettik. Yapıldıkları yıllardan itibaren pek çok soygun ve talana maruz kalan ve zarar gören tümülüsleri de çalışmalarımızda belgeliyoruz” diye konuştu.
EKİPTE 3 TÜRK VAR
Boston Üniversitesi’nin desteğiyle Türkiye’ye gelen arkeoloji ekibinde, iki Türk öğrenci ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı temsilen Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nden gelen Sena Mutlu da bulunuyor. Öğrencilerden N. Pınar Özgüner, Boston Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nde doktora öğrencisi ve 7 senedir bu bölgede çalışıyor. Diğer Türk öğrenci Elvan Cobb ise aslen Turgutlulu. Ortadoğu Üniversitesi Şehir Planlama Bölümü’nden mezun olunca ABD vatandaşı Peter ile tanışıp evlenen Elvan Cobb, Pennsylvania’da Tarihi Koruma Bölümü’nde master yapıyor.
18.Kasım.2010, Hürriyet
